قابلمه های تفلون به واسطه سبکی ، شستشوی بسیار راحت ، نچسب بودن و مصرف روغن کم ، بسیار سریع محبوب و وارد بازار شدند اما به واسطه کنده شدن این لایه در صورت بی احتیاطی در شستن یا استفاده از آن و ناسالم بودن این لایه در صورت آمیخته شدن با غذا به مراتب با آمدن ظروف گرانیتی و سرامیکی این محبوبیت را رفته رفته از دست داد.
نکته: در ساخت ظروف تفلونی از کادمیوم که نوعی فلز سنگین است استفاده شده و در صورتی که قابلمه از نوع نامرغوب باشد بمراتب ضرر استفاده از آن بیشتر و بعضا باعث مشکلاتی چون: عوارض پوستی ، کم خونی ، کوتاهی قد و در مواردی سرطان نیز خواهد شد.
مزایای تفلون به شرطی که مرغوب باشد
معایب تفلون
چدن ترکیبی از کربن و آهن است که وزن سنگینی دارد عمر بالایی دارد و برای درجه حرارتهای بالا بسیار مقاومترند. جنس چدن در صورتیکه اصل باشد بفرض یک قابلمه سایز 30 وزنی معادل 5 تا 6 کیلو گرم خواهد داشت. اما سرویسهای تقلبی زیادی در بازار وجود دارد که از آلومینیوم خشک ساخته شده و روکش تفلونی دارند که با توجه به وزن سبکتر ، تشخیص تقلبی بودن آنها کار زیاد سختی نیست. این سرویسهای تقلبی با توجه به روکش تفلونی که دارند از نظر سلامت و بهداشت حکم همان قابلمه های تفلونی را دارند.
شرایط استفاده:
برای استفاده از ظروف چدنی باید این موارد لحاظ شود. در استفاده اول نباید آب به مدت زیادی درون ظروف چدنی بماند زیرا موجب زنگ زدن آن خواهد شد. قبل از استفاده مدتی روی شعله بماند تا گرم شود سپس مواد غذایی به آن اضافه شود. در صورت گرم شدن قبل از استفاده کاملا نچسب خواهد بود. بعد از اتمام پخت مواد غذایی را از آن خارج کنید چون در صورت مانگاری با چدن اکسید خواهد شد. همچنین برای شستشو از سیم ظرفشویی یا موارد مشابه استفاده نکنید. بهترین وسیله برای شستشو ابر می باشد.
مزایای چدن
معایب چدن
یکی از سالم ترین و بهداشتی ترین ظروف، قابلمه استیل می باشد که نه با غذا ترکیب می شود و نه ملاحظات شستشوی سایر قابلمه های دیگر را دارد. در صورتی که از جنس استیل 18/10 ضد زنگ اصل باشد براحتی می توان غذاهای آبدار و خورشتی را در آن درست و حتی نگهداری کرد. از مشکلات استیل می توان به گرم شدن سریع جداره داخلی و بیرونی آن و در نتیجه سوختن غذا اشاره کرد که در ظروف جدید استیل این مشکل را با لایه ای چدنی یا گرانیتی و شعله پخش کن حل کرده اند و از سوختن سریع غذا جلوگیری می کند. اگر جزو انسان های با حوصله هستید با شعله کم و صبر و حوصله بهترین و سالم ترین غذاها را با این ظروف می توانید درست کنید.
مزایای استیل
معایب استیل
این نوع پوشش و در واقع جنس قابلمه بعد از تفلون و چدن وارد بازار شد و بواسطه سخت تر بودن پوشش و دوام بالاتر مورد استقبال قرار گرفت. ظروف سرامیکی در برابر سایش و ضربه ی کفگیر و قاشق فلزی محکمتر و در نتیجه سلامت این نوع پوشش بمراتب بالاتر از تفلون است. اما جنس سرامیک در برابر افتادن از ارتفاع زودتر میشکند و موضوع مهم اینجاست که پوشش سرامیک یک عمر معین دارد و ساخت هر شرکت و برندی هر چند معتبر هم که باشد بعد از مدتی قابلیت نچسب بودن خود را از دست میدهد. روکش سرامیک برعکس تفلون سرطان زا نیست اما در صورتیکه خراش یا خوردگی برداشت بهتر است آن را کنار بگذارید چون لایه زیرین آن آلومینیوم است و در ترکیب با غذا ناسالم است.
مزایای سرامیکی
معایب سرامیکی
با توضیحاتی که در مورد تفلون ، چدن ، استیل و سرامیک داده شد حتما از خود می پرسید آیا جنسی وجود دارد که مزایای هر چهار مورد را داشته باشد؟! باید بگوییم بله. قابلمه های گرانیتی.
گرانیتی اصطلاحی است که این روزها به پوششی جدید برای ظروف اطلاق می شود، مثلا می گویند: ظروف گرانیتی یا پوشش گرانیت. در واقع گرانیت نوعی ماده شبیه به سنگ گرانیت است که به واسطه این شباهت ظاهری این ظروف را گرانیتی نامیده اند. قابلمه های گرانیت به دو شیوه لایه گرانیت و تمام گرانیت ساخته می شود که با توجه به قیمت قابلمه تقریبا می توان تشخیص داد که آیا تمام گرانیت است یا دارای پوشش گرانیتی!
این قابلمه ها ضد خش و با دوام بسیار بالا ساخته شده و قابلیت شستشو در ماشین ظرفشویی را دارند. از نظر بهداشتی بسیار سالم و برای پخت و پز و سرخ کردن کاملا نچسب هستند.
مزایای قابلمه گرانیتی
معایب گرانیتی
این باور غلط به وجود آمده که ظرف های مسی از بهترین ظروف برای پخت و پزند و آن را به اشتباه به طب سنتی نسبت میدهند؛ این در حالی است که در کتب و منابع طب سنتی تاکید شده چنانچه از ظروف مسی استفاده میشود، حتما قلع اندود باشد.
اگر سطح داخلی ظرف مسی با فلز قلع پوشیده نشده باشد یا در اثر استفاده زیاد خش برداشته باشد، مس وارد غذا شده و با آن وارد فعل و انفعال میشود و در اثر استفاده طولانی مدت، مس در ارگانهای بدن بخصوص کبد انباشته شده و اثرات نامطلوبی به دنبال خواهد داشت.
از طرفی امروزه بسیار مشاهده میشود که به دلیل قیمت ارزانتر سرب، برای اندود کردن ظروف مسی از سرب به جای قلع استفاده میشود که این خود خطر مسمومیت با سرب را نیز به دنبال خواهد داشت
ظروف آلومینیومی با قیمت پایین در بازار عرضه می شوند. آلومینیوم کاربردهای وسیعی در پخت و پز دارد. از ورق ها و ظروف یکبار مصرف پخت آلومینیومی گرفته تا قابلمه، کِتری و… . دلیل پرطرفدار بودن آلومینیوم، سبک بودن آن و پخش کردن سریع و یکنواخت حرارت است. البته طی روند پخت، احتمال آنکه ترکیب های سمّی آلومینیوم وارد غذا یا آب شود، بسیار بالاست.
آلومینیوم می تواند عوارض بدی برای مغز و ماهیچهها داشته باشد و در ضمن این ظروف در برابر ضربه حساس اند و به سرعت تغییر شکل می دهند.